Pagpanghatag sa ikaduhang hugna sa ESA pagasugdan na sa Disyembre 22

Gitunol mismo ni DSWD Regional Director Nestor Ramos
ang tseke alang sa ika-duhang hugna sa ESA para sa
Ormoc. Si OIC City Treasurer Delia Vilbar maoy midawat
sa tseke. (Hulagway kuha ni Dante Raden)

PAGAHIMUON na gayud ang pagpanghatag sa ikaduhang hugna sa Emergency Shelter Assistance (ESA) human nadawat sa lokal nga pangagamhanan ang kantidad alang sa maong katuyoan gikan sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) niadtong Disyembre 18 sa hapon. 

Si DSWD Regional Director Nestor Ramos mismo ang mitunol ni OIC City Treasurer Delia Vilbar sa tseke nga nagkantidad og P414,087,162 nga iapud-apod sa 28,984 nga pamilya nga nagub-an og mga balay sa bagyong Yolanda. Kada benepisyaryo makadawat og P14,087,162.

Tungod kay daghang adlaw nga walay trabaho karong buwana, gibana-bana nga 18 lang ka barangay ang mahatagan. Gikasubo sa administrador sa syudad nga si Atty. Francis Pepito nga siyam lang ka barangay ang mahatagan sa ESA sa dili pa mag-Pasko, apan mipasalig siya nga mahatagan ang tanang barangay sa dili pa mag-election ban sa Enero 29, 2016.

Ugma, Disyembre 22, upat ang pirmerong barangay nga mahatagan. Gi-schedule sa buntag ang RM Tan ug Libertad samtang ang Lao ug Mas-in sa hapon.

Sa Disyembre 23, Miyerkules, naka-schedule ang San Juan, Mabato ug Nueva Sociedad sa buntag samtang sa hapon mao ang Airport, Green Valley ug Licuma.

Ang sunod nga pagpanghatag mao si Disyembre 28, Lunes diin ang San Vicente, Manlilinao ug Domonor ang gi-schedule sa buntag, ug sa hapon mao ang Leondoni ug Lilo-an.

Ang pinaka-ulhing pagpanghatag karong tuig pagabuhaton sa Disyembre 29, Martes diin ang Curva gi-schedule sa buntag ug sa hapon mao ang Margen ug Esepranza.

Ormoc’s number 3 wanted man falls

A COMPOSITE team captured a man who has been long been wanted for the killing of a barangay official 13 years ago. Terio Cataag, 44, a native of Leondoni here was ranked third in the Most Wanted Persons list of the Ormoc City Police Office (Ocpo) for the murder of Jolly “Bobot” Dejon, barangay chairman of Batuan, this city.

The incident happened 7:30 pm of Oct 19, 2002 at the barangay outpost of Batuan. Three men arrived on board a blue Honda TMX motorcycle without plate number and opened fire at Dejon using a cal.45 pistol. The victim died instantly of multiple gunshot at the back of the head and back of the body.

Although the motorcycle carried three men, police identified four suspects who were involved in the plot namely Danny Dañas, Roel S. Refuerzo, Roel Paredes and Cataag. In 2011, Dañas, who was then the most wanted in Ocpo’s list was killed in a police operation in Liberty, here in Ormoc.

Cataag, on the other hand, was hiding in Cebu all along. Acting on an informant’s tip, operatives namely SPO1 Samson Picardal of the Criminal Investigation and Detection Group, PO3 Ariel F. Villamor and PO1 Raffy M. Reposar of the Ormoc Public Safety Company (OPSC), and PO2 Hannah Lhynn Milan of the Mandaue Police Station pursued Cataag.

The suspect was caught in Sitio Panaghiusa, Tonghaan, Minglanilla, Cebu 6:00 am on Dec. 9. He was promptly brought to Ormoc to face trial. The two other suspects Refuerzo and Paredes remain at large. CInsp. Joel R. Camacho, acting company commander of OPSC credited the successful operation to the information on the suspect’s whereabouts provided voluntarly by a concerned citizen.

No corruption in ESA, says Pepito

Money is the root of all evil, so the saying goes. The essence seems to apply to the Emergency Shelter Assistance (ESA), a program aimed at alleviating the plight of typhoon Yolanda victims through cash allocation. What was supposed to be a noble project has become ugly with accusations of corruption thrown by disgruntled beneficiaries who were disqualified by eligibility guidelines.

Adding fuel to the controversy are the forthcoming elections as parties opposed to the incumbent administration capitalize on the bureaucratic complications to sow intrigue and confusion. In Ormoc, the most common allegation is that Mayor Edward C. Codilla is using the ESA funds to boost his campaign war chest.

But for City Administrator Francis Pepito, nothing could be farther from the truth. “Malisyoso man gyud na nga estorya. Para ra na sa mga way buot nga estorya. Kung paistoryahon ang naay buot, kasabot ta nga imposible na. Kasabot man ta unsang tinuod.,” he said.

Pepito explained the processes the ESA funds had to go through. “Sus, kadaghang proseso ang agian. Di man gyud na magunitan sa mayor (ang kuwarta). Diri pa lang sa atong accounting procedure, sa treasurer, labi na sa auditor, lisod na. Strikto ang mga requirements ana nila.

“Step-by-step naa gyud mga safety nets para wa gyud mawala. Bisan singko sentabos gi-trace na. Otherwise, ma-liable ta. So imposible gyud nga ang atong mga lokal nga opisyal labi na ang mayor, ang atong mga konsehales nga makakuwarta niana,” he explained.

If there is corruption in the ESA, it would be at the national level, Pepito said. “Kung hugaw-hugawaon nato ang atong huna-huna, kung ato lang malisyosohon ba, ang makakuwarta ang mga nasyonal nga opisyales. Di ba gikan man na sa General Appropriations Act? Kinsa man naghimo niana, ang Congress, di ba? Didto ang mga nakakuwarta!”  he said.

But Pepito doesn’t believe there is corruption both on the national and local levels as far as the ESA is concerned. “Pero dili man ta hugaw og huna-huna. Kita nga naay buot ug nakasabot, kahibalo ta nga nga di gyud na tinuod. Imposible na mahitabo. Imposibleng makakuwarta niana.”

Pepito bashes credit-grabbing councilors

According to this indorsement, Mayor Edward C.
Codilla endorsed to the Sangguniang Panlungsod
the MOA giving the entire P14,286.75 ESA to
beneficiaries under "totally damaged" on Oct. 19,
2015. The SP approved the MOA on Nov. 19 or
one month after.

CITY Administrator Francis Pepito lashed out at some councilors for taking sole credit for the Emergency Shelter Assistance (ESA) and then blaming the mayor for problems encountered during its implementation. According to him, Mayor Edward C. Codilla’s efforts should also be recognized.

“Dili man na nila puwedeng aktohan kung wala gi-endorso sa mayor. And I don’t think naay maka-contradict niana kay even the documents diha klaro kaayo nga gi-endorso gikan sa mayor. Ang mayor man mutan-aw og una niana. Di man na muabot sa ila didto kung di ganahan sab ang mayor niana,” he said.

Councilor Benjamin Pongos earlier admitted that the SP cannot do anything without the mayor's initiative during a meeting of the Committee on Social Welfare, Senior Citizens, Women and Family last Nov. 9 when he said: “Kini gyud Sangguniang Panlungsod (SP) muhatag lang mi og aksyon kung adunay endorsement gikan sa honorable mayor.”

Pepito informed that there is a long process before a measure reaches the SP’s door. “Taas pa ang proseso before muabot sa (SP) ang certain Memorandum of Agreement (MOA), for example kanang ESA. Muagi pa na sa Legal Department. Once ma-study-han na ang mga legalities niana, that’s the time nga ang mayor iya nang review-hon sa iyang opisina. Diha na niya i-forward ngadto sa City Council para mangayo siya’g authority to sign the MOA,” he explained.

Pepito clarified though that the successful distribution of ESA is a collaborative effort between different departments that did their share like the City Social Welfare and Development Office which identified the 52,325 family-beneficiaries. “Ang atong Accounting ug Treasurer’s offices nga nagrisgo pagkuha ug pag-accont nianang kuwarta," he adds.

“Ato sad pasalamatan ang atong mga kapitanes ug barangay opisyales kay mao sila ang nagtubag before muabot namo ang problema sa tagsa-tagsa nga mga lumolupyo. Ninganha usa nila. Sila ang frontline. Ang Engineering ug (General Services Department) nga
maoy nag-prepare sa atong venue pag distribution.”

“Atong pasalamatan ang mga abogado nga nagtabang sa pagnotaryo sa mga affidavits. Ang atong mga (Public Attorneys Office) lawyers nga gabi-i na mouli. Ang atong mga pulis ug army nga nagbantay nato sa distribution. Pepito added however that all of these wouldn’t be possible without the mayor. “Kay di man ni mahitabo tanan kung wala niya palihoka ang mga opisina nga gi-mention,” he said.

With the forthcoming distribution of the second tranche of ESA, Pepito called on the Ormocanons to lend their usual cooperation. “I hope tabangan nato atong mayor. Instead nga maghimo og istorya-istorya nga kahibalo man ta nga dili tinuod, tabangan nato nga ma-distribute ang second [tranche sa ESA] nga hapsay,” he concludes.

Release of Ormoc's ESA second tranche set

THE city government submitted to the Department of Social Welfare and Development Region 8 (DSWD-8) the Memorandum of Agreement (MOA) signed by Mayor Edward C. Codilla for the release of the second tranche of the Emergency Shelter Assistance (ESA) in Ormoc.

City Administrator Francis Pepito and City Legal Officer Ivan Verallo personally handed the MOA to OIC Regional Director Nestor B. Ramos. The MOA indicates that victims of super typhoon Yolanda under the “totally damaged” category will receive the entire P14,286.75 cash balance from the ESA.

To recall, Ormoc was allocated P689,369,934.25 from the Comprehensive Rehabilitation Recovery Plan (CRRP) which turned out to be insufficient as the number of families rose from 40,673 to 52,325 with the accommodation of more names in the master list. This reduced by half the P30,000 supposedly due to beneficiaries under the “totally damaged” category to only P15,713.25 on the premise that the balance will be requested from the national government thereafter.

With the conclusion of the ESA distribution last month, Mayor Edward C. Codilla endorsed to the 13^th Sangguniang Panlungsod (SP) on Oct. 19 a request that he be authorized to enter into a MOA with DSWD for the release of the second tranche of ESA for those under the “totally damaged” category.

The MOA states that DSWD-8 will download P414,087,162 for the distribution of P14,286.75 to 28,984 families. However, during the meeting called by the SP Committee on Social Welfare, Senior Citizens, Women and Family last Nov. 9, Ramos announced that DSWD can download only P289,840,000 which is good for P10,000 each. The beneficiaries will also receive nine GI sheets to cover the fund gap.

With this information, Councilors Benjamin Pongos and Vincent Rama, committee chairman advised the mayor’s office to submit to the SP a revised MOA indicating that the beneficiaries will receive P10,000 and nine GI sheets instead. It is this MOA which Pepito and Verallo brought to DSWD-8 on Monday.

Ramos told Pepito and Verallo that he pitched for the cash and roofing materials be given because there was no money yet during that time. “At that time we didn’t have additional allocation for the CRRP. After balancing all cash available, we determined we can still allocate,” he said.

Ramos was referring to the P492,652,903.75 savings or unreleased funds from the CRRP for the entire Eastern Visayas. He added he will study if the P414,087,162 needed for ESA’s second tranche in Ormoc can be obligated from the P492,652,903.75 CRRP savings of their agency.

Ormoc nangandam na alang sa ika-duhang hugna sa ESA

ANG lokal nga pangagamhanan misumiter na sa Department of Social Welfare and Development Region 8 (DSWD-8) sa Memorandum of Agreement (MOA) nga gipirmahan ni Mayor Edward C. Codilla alang sa pagpanghatag sa ikaduhang hugna sa Emergency Shelter Assistance (ESA).

Sila City Administrator Francis Pepito ug City Legal Officer Ivan Verallo personal nga mitunol ni OIC Regional Director Nestor B. Ramos sa MOA. Nahilangkob sa maong MOA nga ihatag na ang balanse nga P14,286.75 ngadto sa mga nanag-iya og balay nga “totally damaged.”

Kahinumdoman nga ang Ormoc gigahinan og P689,369,934.25 isip bahin niini sa Comprehensive Rehabilitation Recovery Plan (CRRP). Bisan pa sa kadako sa maong kantidad kulang lang gihapon kadto tungod kay nadugangan ang ihap sa mga pamilya sa master list gikan 40,673 ngadto sa 52,325.

Resulta, naibanan og katunga ang benepisyong nahatag sa mga na-“totally damaged.” Inay nga P30,000 ang ila untang nadawat, nahimo na lang kini og P15,713.25 sa pasalig nga trabahuon ang paghatag sa balanse.

Sa paghuman sa pagpanghatag sa ESA niadtong niaging buwan, mihangyo si Mayor Codilla og pagtugot sa Sangguniang Panlungsod (SP) niadtong Oktubre 19 nga mu-entra na pag-usab og kasabutan sa DSWD alang sa ikaduhang hugna sa ESA. Gibutang sa MOA nga maghatag ang DSWD-8 og P414,087,162 kinatibuk-ang kantidad, igo paghatag og P14,286.75 matag usa.

Apan sa pakigpulong sa Committee on Social Welfare sa SP niadtong Nobyembre 9, miingon si Ramos nga P289,840,000 lang ang mahatag sa DSWD-8 nga igo lang para sa P10,000 matag usa. Hatagan pud og siyam ka sin ang mga benepisyaryo isip hulip sa napahak nga kantidad,.

Miingon pa si Ramos nga kung mupugos gyud sa P14,286.75 ang mga tawo, P10,000 lang ang ilang makubra. Mao nga mitambag siya nga dawaton na lang ang mga sin nga siguradong anaa na kaysa maghuwat pa sa napahak nga kantidad nga walay kasiguroan kung mahatag ba gyud.

Tungod niini, sila Konsehal Benjamin Pongos ug ingon man si Vincent Rama nga nangulo sa maong komitiba nagmando sa buhatan sa mayor sa pagsumiter og laing MOA diin nakabutang nga P15,000 ug siyam ka sin ang ihatag sa matag usa ka benepisyaryo.

Apan sa sesyon niadtong Nobyembre 19, ang pirmerong MOA nga giendorso ni Mayor Codilla diin ang P14,286.75 maoy ihatag ang giaprubahan sa konseho. Mao kadto ang MOA nga gidala nila Pepito ug Verallo sa DSWD-8 niadtong Nobyembre 24.

Miesplikar si Ramos nga mipabor siya sa paghatag og P10,000 ug sin tungod kay wala pa silay kuwarta niadtong panahona. “At that time wala pa mi additional allocation sa CRRP. After (na-) balance (na ang) tanan, (nasuta namo nga) may puwede pa namo i-allocate,” ingon siya.

Ang balanse nga gipasabot ni Ramos mao ang P492,652,903.75 nga savings sa CRRP gikan sa tibuok Sinirangang Bisayas. Tungod niini, iya kunong tun-an kung ang P414,087,162 nga gikinahanglan alang mahatag ang tibuok P14,286.75 mahimo bang kuhaon sa maong savings sa CRRP.

Kung gali matuman kini, ang Ormoc maoy makadawat og pinakadakong alokasyon sa CRRP nga mukabat og P1,104,099,997, labaw pa og 36.5% sa P700 milyones kapin nga nagasto sa Tacloban nga maoy nagrabehan og pagmaayo sa bagyong Yolanda diin sobra sa 10,000 ang namatay kumpara sa 35 lang dinhi.

Gihikay nila City Legal Officer Ivan Verallo ug City Administrator Francis Pepito ang mga papeles nga isumiter kang DSWD OIC Regional Director Nestor Ramos kabahin sa pagpanghatag sa ika-duhang hugna sa ESA.